Productie
Het productieproces van natuurdarmen is in grote stappen als volgt aan te geven:
- mest uitstrijken;
- schoonmaken ofwel het verwijderen van alle lagen van de darm behalve de sub-mucosa laag;
- sorteren op kaliber;
- meten;
- opstropen op tube of pijp (indien gewenst);
- zouten of drogen;
- verpakken.
Varkensdarmen
De darm wordt van het darmscheil, het mesenterium, afgesneden. Daarna volgt bewerking in de schoonmaakmachine. Van varkensdarmen worden in de slachterij alle lagen weefsel verwijderd. Alleen de bindweefsellaag, de submucosa, blijft over.
De schoonmaakmachine heeft verschillende walsen die achtereenvolgens de darminhoud,, de mucosa en het slijmvlies verwijderen. De machine gebruikt lauw water om de darmen soepel en beter bewerkbaar te houden.
De uiteindelijke varkensdarm bestaat uit een netwerk van collagene en elastische vezels en bloedvaten van verschillende grootte. De dikte van een schone varkensdarmwand is circa 0,3 mm.
Het uit de darmen verwijderde mucosa wordt afgevoerd naar de farmaceutische industrie en verwerkt tot een scala van medicijnen, waaronder de bloedverdunner heparine.
Schapendarmen
Het schoonmaken van schapendarmen wijkt iets af van het schoonmaken van varkensdarmen.
Het meest opvallende verschil is dat schapendarmen voorafgaand aan het schoonmaken worden geweekt in water. De dikte van een schone schapendarm is circa 0,1 mm.
Runderdarmen
Runderdarmen bestaan uit gladde spiercellen, submucosa en serosa en zijn in het algemeen wat dikker dan varkensdarmen. De dunne runderdarm wordt tijdens het schoonmaken binnenste buiten gekeerd.
Overige bewerking
Na het schoonmaken van de darmen worden ze in de regel geconserveerd met zou. Hiervoor zijn twee methoden beschikbaar: in verzadigde pekel of door droog zouten Afhankelijk van het product wordt hiervoor fijn, middelfijn of grof, maar in alle gevallen voedingsmiddelenzout gebruikt. Het zoutgehalte van de pekel is in de regel verzadigd ofwel 24° Beaume.
De schoongemaakte en geconserveerde darmen worden vervolgens vervoerd naar centrale sorteerfabrieken alwaar het proces van sorteren op kwaliteit en kaliber plaatsvindt. Het daarna wegmeten van uniforme einden tot bossen van standaard lengtes en aantal einden gebeurt zowel machinaal als handmatig. Direct daarna worden de darmen opnieuw gezouten en verpakt.
Bewerking in worstmakerij
Droog- en nat gezouten darmen eerst met vers leidingwater spoelen om zout te verwijderen.
Darmen weken in water van ongeveer 21°C gedurende ongeveer een uur. Sommige soorten darmen moeten langer worden geweekt om zacht te worden. Overnacht inwateren is dan een efficiënte oplossing.
Direct na het weken de darmen vullen, waarbij het nuttig is om het weekbad bij de vulmachine te plaatsen. In darmen zonder zoutconservering start onmiddellijk de groei van micro-organismen waaronder bacteriën. Voorgeweekte natuurdarmen moeten daarom zo snel mogelijk in het fabricatieproces worden aangewend.